Đau rát hậu môn khi đại tiện: Nguyên nhân và cách khắc phục

Đau rát hậu môn khi đại tiện là hiện tượng phổ biến, mỗi người sẽ gặp ít nhất một lần trong đời. Thực tế, đau rát ở hậu môn mỗi khi đại tiện có thể nhanh đến nhanh đi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài, kèm triệu chứng khác, rất có thể cảnh báo bệnh lý khu vực hậu môn – trực tràng. Nếu không xử lý kịp thời sẽ ảnh hưởng sinh hoạt, công việc, sức khỏe bệnh nhân.

Đau hậu môn khi đại tiện do nguyên nhân nào?

Đau rát hậu môn khi đại tiện do nguyên nhân nào? Hiện tượng này có thể xuất hiện ở mọi đối tượng và lứa tuổi, nhưng ít ai biết nguyên nhân gây ra. Tình trạng đau rát khiến người bệnh luôn trong trạng thái đau nhức, bất tiện,... thậm chí có người như ngồi trên đống gai. 

1. Ngồi nhiều đau hậu môn cảnh báo bệnh trĩ

Đau rát ở hậu môn khi đại tiện xảy ra khi phân ma sát và kích thích lên niêm mạc, dẫn tới triệu chứng đau rát, khó chịu. Một trong những tác nhân gây ra hiện tượng này là bệnh trĩ.

Bệnh trĩ

Trĩ xảy ra khi tĩnh mạch bên trong trực tràng – hậu môn chịu nhiều áp lực. Dẫn tới hiện tượng phình giãn, tạo cấu trúc hình búi. Búi trĩ sưng to có thể ma sát với phân khi đại tiện, dẫn tới đau rát.

Trường hợp táo bón, hoạt động bài tiết chất thải có thể tăng áp lực lên tĩnh mạch, gây xuất huyết búi trĩ. Người bệnh nhận thấy phân lẫn máu tươi hoặc dịch nhầy.

2. Đau thốn vùng hậu môn do táo bón

Táo bón gặp ở những người có chế độ ăn thiếu chất xơ, ít uống nước, thường xuyên nhịn tiểu, sử dụng thuốc trong điều trị dài hạn, lạm dụng rượu bia, ăn thực phẩm cay nóng...

Táo bón là tình trạng phân cứng và rắn hơn bình thường. Vì vậy, phân kích thích lên niêm mạc hậu môn, dẫn tới triệu chứng đau rát. Ngoài ra còn một số triệu chứng đi kèm khác: đại tiện ít hơn 3 lần/tuần, máu lẫn phân, phân màu đen, vón cục, bụng đầy chướng...

3. Đau rát hậu môn sau khi quan hệ - Nứt kẽ hậu môn

Nứt kẽ hậu môn do hệ quả táo bón kéo dài Bệnh xảy ra khi niêm mạc hậu môn khô căng, xuất hiện vết rách.

Khi đại tiện, cơ vòng hậu môn phải giãn rộng nhằm đào thải phân ra ngoài. Tuy nhiên, hoạt động này có thể kéo giãn vết nứt, gây đau rát, chảy máu...

4. Đau hậu môn khi đại tiện do áp xe hậu môn

Nguyên nhân áp xe do hệ quả nứt kẽ hậu môn không được điều trị. Hoặc do quan hệ tình dục đường hậu môn, suy giảm miễn dịch, vệ sinh kém...

5. Hậu môn đau rát cảnh báo rò hậu môn

Rò hậu môn còn gọi là bệnh mạch lươn, là biến chứng do áp xe hậu môn bị vỡ. Từ đó xuất hiện cấu trúc đường rò bên trong niêm mạc. Rò hậu môn gây đau rát, sưng nóng, chảy dịch mủ xung quanh lỗ rò.

Rò hậu môn

6. Đau rát ở hậu môn do tiêu chảy kéo dài

Đối tượng bị tiêu chảy thường gặp ở những người ăn thực phẩm cay nóng, thực phẩm bẩn, hải sản...

Đối với bệnh nhân tiêu chảy, tần suất đi vệ sinh có thể tăng lên bất thường (khoảng 5 – 10 lần/ngày). Tần suất đào thải phân quá dày đặc có thể kích thích niêm mạc hậu môn, khiến hậu môn đau rát. 

Đau rát ở hậu môn sau đại tiện và cách khắc phục hiệu quả

Đau rát hậu môn sau đại tiện khiến người bệnh khó chịu, sợ hãi mỗi khi mỏi đại tiện. Đặc biệt, triệu chứng này kéo dài làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, mắc bệnh lý mạn tính. Vì vậy, người bệnh nên chủ động thăm khám bác sĩ chuyên khoa hoặc thực hiện biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà mỗi khi hậu môn đau rát.

1. Thay đổi thói quen ăn uống khi hậu môn đau rát lúc đại tiện

Hầu hết bệnh lý khiến hậu môn đau rát khi đại tiện đều khởi phát do thói quen ăn uống không khoa học, không lành mạnh. Vì vậy, để giảm triệu chứng khó chịu này, người bệnh nên thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý.

• Ăn thực phẩm được nấu chín và đun sôi. Hạn chế ăn thực phẩm tươi sống hoặc thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
• Uống nhiều nước, bổ sung trái cây và rau vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày để hạn chế táo bón.
• Sử dụng sữa chua nhằm bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột, giảm triệu chứng rối loạn đại tiện
• Hạn chế thực phẩm cay nóng, thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao như hải sản, sữa, các loại đậu...
• Ăn đúng giờ, đủ bữa để ổn định hoạt động tiêu hóa và hệ bài tiết
• Kiêng rượu, bia, cà phê, thuốc lá, nước ngọt có gas, trà đặc... Đồ uống này khiến cơ thể mất nước, phân cứng, khô.

2. Xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh và khoa học

Ngoài chế độ dinh dưỡng, hiện tượng đau rát hậu môn sau đại tiện còn bị chi phối bởi thói quen sinh hoạt. Thực hiện thói quen sinh hoạt lành mạnh, khoa học giúp bạn hạn chế tình trạng táo bón, giảm đau rát ở khu vực hậu môn.

• Đi đại tiện ngay khi có nhu cầu. Nhịn đại tiện có thể kéo dài thời gian phân ở bên trong đường ruột, khiến phân chuyển sang trạng thái khô cứng, tăng nguy cơ táo bón.
• Tập đi đại tiện theo giờ. Thói quen này giúp ổn định hoạt động bài tiết của đường ruột, giảm tình trạng rối loạn đại tiện.
• Hạn chế ngồi, đứng quá nhiều hoặc mang vác nặng. Các hoạt động này có thể tăng áp lực lên hậu môn, gây ra bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn...
• Ngâm ngửa hậu môn hàng ngày để làm mềm niêm mạc, giảm ngứa, hạn chế khô rát
• Mặc quần áo rộng, thoải mái để hạn chế ma sát với vết nứt hậu môn
• Tránh quan hệ tình dục đường hậu môn khi cơ quan này đang bị tổn thương
• Hạn chế căng thẳng thần kinh, stress
• Kiểm soát cân nặng bằng cách tập thể dục thường xuyên, ăn uống hợp lý, ngủ nghỉ đúng giờ.

3. Áp dụng mẹo tại nhà để giảm đau rát ở hậu môn

Để giảm hiện tượng đau rát hậu môn mỗi khi đại tiện, ngoài việc thay đổi thói quen ăn uống, xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh... Bệnh nhân có thể áp dụng một số mẹo tại nhà phổ biến sau đây:

• Chườm lạnh: Nếu hậu môn đau rát kèm sưng nóng, người bệnh có thể chườm lạnh lên khu vực hậu môn. Nhiệt độ từ đá lạnh có thể làm co mạch, hạn chế tuần hoàn máu, hỗ trợ giảm hiện tượng viêm.
• Thoa dầu dừa: Trường hợp hậu môn bị đau rát do nứt nẻ, người bệnh có thể thoa dầu dừa 2 lần/ngày để làm ấm vùng da này. Các acid béo trong dầu dừa hỗ trợ phục hồi vết nứt, ngăn chặn viêm nhiễm.
• Đắp lá diếp cá: Thành phần quercetin trong lá diếp cá có tác dụng bảo vệ thành mạch, giảm sung huyết. Giã và đắp diếp lá lên hậu môn có tác dụng giảm đau nhức, sưng nóng, ngứa do trĩ gây ra.
• Ngâm nước muối ấm: Hậu môn bị đau rát do tiêu chảy và táo bón, người bệnh có thể ngâm với nước muối ấm để làm dịu vùng da bị kích thích.

4. Điều trị hậu môn đau rát do nguyên nhân bệnh lý

Mọi người cần hiểu, tình trạng đau rát hậu môn xuất phát từ nguyên nhân bệnh lý thì việc thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt, mẹo dân gian... Chỉ có thể hỗ trợ giảm triệu chứng, hoàn toàn không có tác dụng trị triệt để bệnh.

Nếu tình trạng đau hậu môn do bệnh trĩ kèm sa nghẹt búi trĩ, người bệnh chỉ có thể can thiệp biện pháp ngoại khoa.

Hiện tại, Phòng khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng điều trị bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn, nứt kẽ hậu môn, áp xe hậu môn... theo phương pháp:

• Đông – tây y kết hợp kỹ thuật xâm lấn tối thiểu HCPT II

Kỹ thuật xâm lấn tối thiểu HCPT II

Phương pháp này có nhiều ưu điểm vượt trội so với phương pháp truyền thống:

• Độ an toàn cao: Kỹ thuật xâm lấn tối thiểu chỉ tác dụng nhiệt lên khu vực búi trĩ, khu vực viêm nhiễm, áp xe... Nên hoàn toàn không gây bỏng rát hậu môn.
• Hạn chế chảy máu, ít đau: Không sử dụng dao kéo mà nhờ kỹ thuật xâm lấn tối thiểu nên không ảnh hưởng tới tổ chức mô và tế bào lân cận.
• Thời gian thực hiện và hồi phục nhanh: Ngay sau khi thực hiện thủ thuật, bệnh nhân đã có thể cử động và về nhà nghỉ dưỡng bình thường.
• Hạn chế biến chứng và khả năng tái phát: Phương pháp HCPT II không dùng dao kéo nên hạn chế được biến chứng nhiễm trùng hay mất máu... Phục hồi cơ quanh hậu môn, loại bỏ tận gốc búi trĩ, khối áp xe... hiệu quả chỉ với 1 lần điều trị.
• Thuốc đông y: Tăng cường sức đề kháng, hạn chế tác dụng phụ của thuốc tây y, thanh lọc cơ thể, tiêu viêm,...

Đau rát hậu môn khi đại tiện là triệu chứng khá phổ biến. Tuy nhiên, nếu tình trạng đau rát không có chuyển biến khi áp dụng biện pháp điều trị tại nhà. Người bệnh nên tiến hành thăm khám để kịp thời phát hiện và điều trị bệnh lý tiềm ẩn. Nếu còn bất cứ điều gì thắc mắc, vui lòng liên hệ hotline 0243.9656.999 để được bác sĩ giải đáp miễn phí.